6η Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Ενάντια στο Σχολικό Εκφοβισμό

Για την ημέρα αυτή επέλεξα να δουλέψω με τα παιδιά πάνω στο βιβλίο του Αντώνη Παπαθεοδούλου "Του σκοινιού τα μανταλάκια" ένα όμορφο βιβλίο που μιλάει για τη φιλία, τη συνεργασία, την αγάπη, την ομαδικότητα και την αλληλεγγύη.

Με τη βοήθεια του διαδικτύου βρήκα το βιβλίο αυτό σε ψηφιακή αφήγηση και εικονογράφηση από τα παιδιά του Β2 Τμήματος ενός δημοτικού σχολείου. Παρακολουθήσαμε με τα παιδιά την ιστορία αυτή, που μιλάει για τα μανταλάκια στην αυλή που κρέμονται απ' το σκοινί και τσακώνονται κάθε βράδυ γιατί το ένα ενοχλεί το άλλο. Ακόμα και το πρωί όταν απλώνει η μαμά τη μπουγάδα, τα μανταλάκια τσακώνονται για το ποιο θα κρατήσει την κάλτσα ή το φανελάκι....Όμως όταν έρχεται το φθινόπωρο και βγαίνουν οι κουβέρτες, τα χαλιά και τα παπλώματα, τα μανταλάκια σταματούν να τσακώνονται. Γιατί άραγε;; Μπορείτε κι εσείς να δείτε την ιστορία αυτή πατώντας το σύνδεσμο.

Σταματώντας την ταινία στο σημείο αυτό (2.20), ρώτησα τους μικρούς μου μαθητές: 

"Γιατί πιστεύετε ότι σταματούν να τσακώνονται τα μανταλάκια όταν έρχεται το φθινόπωρο";

Σταματάνε να τσακώνονται γιατί κρυώνουν και θέλουν να μπουν μέσα στο σπίτι. Ελευθερία

Είναι διαφορετικά μεταξύ τους γι' αυτό τσακώνονται συνέχεια. Φοίβος

Δεν αγαπάνε καθόλου το χειμώνα. Οσάννα

Μέχρι το χειμώνα έχουν κουραστεί πολύ που κρατούσαν τα ρούχα κι έτσι γίνονται χαρούμενα. Ειρήνη Κ.

Στενοχωριούνται που τσακώνονται κάθε μέρα κι έτσι σταματάνε κάποια στιγμή. Βαρβάρα

Έχει πονέσει η φωνή τους και δεν μπορούν να μιλήσουν άλλο γι' αυτό σταματάνε. Άγγελος Γλυ.

Όταν βγαίνουν τα βαριά ρούχα χαίρονται που ξεκουράστηκαν κι έτσι σταματάνε να τσακώνονται. Μαριάννα

Κάνει πολύ αέρα, τα ρούχα γίνονται βαριά και θέλουν να ξεκουραστούν. Δημήτρης

Βαρέθηκαν και δεν ξέρουν ποια με τι να τσακωθούν όταν έρχεται το φθινόπωρο. Δήμητρα Σ.

Παρακολουθώντας τη συνέχεια της ιστορίας τα παιδιά κατάλαβαν ότι τελικά τα μανταλάκια μπορεί να τσακώνονται και να διαφωνούν αλλά όταν έρθει ο καιρός που το ένα χρειάζεται να στηρίξει το άλλο για να κρατήσουν τα πιο βαριά ρούχα, τότε έρχονται πιο κοντά και αλληλοβοηθιούνται. Γιατί στα δύσκολα οι φίλοι ενώνονται και συνεργάζονται για να μπορέσουν να αντέξουν. Νομίζω ότι ξαφνιάστηκαν με το τέλος αυτής της αλληγορικής ιστορίας και αυτό φυσικά μας έδωσε αφορμή για πολλές συζητήσεις!

Στην ερώτησή μου εάν έχουν χρειαστεί ποτέ βοήθεια για κάτι, τα παιδιά είπαν:

Με βοηθάει κάθε μέρα ο μπαμπάς και η γιαγιά μου για να με φέρουν σχολείο. Άγγελος Γλε

Μια μέρα πήγα να φάω κάτι αλλά δεν μπορούσα κι ο μπαμπάς μου με βοήθησε, και πήρε ένα μαχαιράκι και μου έκοψε το φαγητό κομματάκια. Χριστίνα Κοσ

Όταν πήγα στο στίβο μια μέρα η δασκάλα μου είπε να κάνω πλάγια βήματα και με βοήθησε η γιαγιά μου. Άγγελος Γλυ.

Η μαμά μου με βοηθάει να δέσω τα κορδόνια μου. Παντελής

Έχω βοηθήσει ένα φίλο μου να φτιάξει ένα κάστρο με πλαστελίνη. Σταύρος

Μια φορά δεν είχα καλή ισορροπία στο ποδήλατο και ο μπαμπάς μου με βοήθησε να μην πέσω. Μαριάννα

Όταν είμαι άρρωστος η μαμά μου δίνει τα φάρμακά μου. Άγγελος Κ.

Και μένα η μαμά μου δίνει την αντιβίωση μου. Αλέξανδρος

Εσύ σε ποιον προσφέρεις τη βοήθειά σου και γιατί; 

Βοηθάω τη μαμά μου να μαζέψω το δωμάτιό μου για να μην κουράζεται. Δήμητρα Ε.

Βοηθάω τη μαμά μου για να κάνει τις δουλειές της. Ιζαμπέλλα

Βοηθάω τη μαμά για να μαζέψουμε τα παιχνίδια μου. Σοφία Ζ.

Βοηθάω τη μαμά μου να σηκώσει το χριστουγεννιάτικο δέντρο και να το βάλει στο σπίτι. Άγγελος Κ.

Βοηθάω το μπαμπά μου να κρεμάσει τα ρούχα. Αλέξανδρος

Βοηθάω το Στάθη (το φίλο μου) να παίξει μπάλα. Άγγελος Γλυ.

Βοηθάω τα παιδάκια να παίξουν στη παιδική χαρά. Νεφέλη

Βοηθάω την αδερφή μου για να φάει. Χριστίνα Κοσ.

Βοηθάω το μπαμπά μου που χτύπησε το πόδι του στην πέτρα. Δημήτρης

Βοηθάω τον αδερφό μου για να μάθει να παίζει μπάλα. Οσάννα

Βοηθάω τη μαμά μου για να μην καούν τα κρεμμύδια στο τηγάνι. Κωνσταντίνος

Βοηθάω βάζοντας χρήματα στο μηχάνημα για να βοηθήσω τους φτωχούς. Ειρήνη Κ.

Βοηθάω τον Κωνσταντίνο που έπεσε στην αυλή. Βαρβάρα

Βοηθάω τη μαμά μου να στρώσουμε το τραπέζι. Κωνσταντίνα

Βοηθάω αυτό το παιδάκι που έπεσε με το ποδήλατό του. Δήμητρα Σ.

Βοηθάω τη φίλη μου επειδή χτύπησε στη παιδική χαρά. Ελευθερία

Βοηθάω το μπαμπά ν' απλώσει τα ρούχα. Φοίβος

Βοηθάω τον αδερφό μου να φτιάξει ένα κάστρο. Αθηνά

Βοηθάω τη μαμά μου να φτιάξει μια λεμονόπιτα για το μπαμπά. Μαριάννα

Βοηθάω τη φίλη μου που έπεσε κάτω να σηκωθεί. Ειρήνη Λ.

Βοηθάω το φίλο μου να μαζέψει τις πλαστελίνες που είχε πετάξει. Δαβίδ

Βοηθάω τον αδερφό μου να δέσει τα κορδόνια του. Παντελής

Βοηθάω τη μαμά μου να μαγειρεύει. Στάθης

Βοηθάω τη μαμά μου να στολίσει το Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Άγγελος Γλε.

Βοηθάω ένα παιδάκι που έχει πέσει κάτω. Ελένη

Μετά από τις συζητήσεις μας ρώτησα τα παιδιά αν γνωρίζουν τι θα σημαίνει ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ και πήρα εύστοχες απαντήσεις από 3-4 παιδάκια μόνο. Η Μαριάννα είπε ότι τα παιδιά φοβούνται το σχολείο, ο Άγγελος Γλυ είπε ότι υπάρχει ένας κακός και τα παιδιά φοβούνται μην πάθουν κάτι κακό, η Δήμητρα Σ. μας είπε ότι τα παιδιά φοβούνται στο σχολείο επειδή είναι καινούργια και τέλος η Βαρβάρα μας είπε με πολύ ξεκάθαρα λόγια ότι "Νομίζω πως κάτι μεγάλα παιδιά που είναι στο σχολείο ενοχλούν τα μικρά παιδιά κι αυτά φοβούνται επειδή τα μεγάλα κάποιες φορές τους πειράζουν και κάποιες τους χτυπάνε". Η μικρή μου μαθήτρια μου ομολόγησε ότι είχε δει στη τηλεόραση αυτό το μήνυμα και το κατάλαβε μόνη της χωρίς να της το εξηγήσει η μαμά της.

Διαβάσαμε ιστορίες γραμμένες από μικρά παιδιά 7-12 ετών που έλαβαν μέρος σ' ένα εργαστήρι δημιουργικής γραφής και που μέσα από τη φαντασία τους μιλούν για το σχολικό εκφοβισμό. Τα παιδιά άκουσαν προσεκτικά τις ιστορίες και με αφορμή αυτές σκεφτήκαμε "τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για ν' αντιμετωπίσουμε το νταή του σχολείου;" Οι ιδέες ήταν πολλές: 

Θα φωνάξω αμέσως τον αδερφό μου και άλλους και θα πάω στο διευθυντή. Δήμητρα Σ.

Θα το έλεγα στη γιαγιά μου. Αθηνά

Θα προσπαθούσα να προστατεύσω τον εαυτό μου και να πω σε αυτόν που με ενοχλεί ότι δεν πρέπει να τσακωνόμαστε αλλά να είμαστε όλοι φίλοι και να ζούμε όλοι μαζί σαν μια παρέα. Ειρήνη Κ.

Θα το έλεγα στους γονείς μου. Φοίβος

Θα το πω στην κυρία. Άγγελος Γλυ

Θα το πω στους γονείς του παιδιού ότι με πειράζει. Βαρβάρα

Θα του πω ότι εγώ είμαι δυνατή και δεν σε φοβάμαι. Οσάννα

Θα κάνω αυτό που μου έχει πει η μαμά μου: θα κάνω τον κουφό. Μαριάννα

Θα τον χτυπήσω. Β

Μαζέψαμε όλες τις ιδέες των παιδιών, συζητήσαμε για το ποιες θα ήταν πιο αποδοτικές και καταλήξαμε στους 6 κανόνες αντιμετώπισης ενάντια στο σχολικό εκφοβισμό. 

Ο 7ος κανόνας που μπήκε τελευταίος, με αφορμή την ιδέα που εξέφρασε ο Β., συζητήθηκε εκτενώς με τα παιδιά για το πως εύκολα εάν κάποιος ασκήσει σωματική βία, αλλάζουν οι ρόλοι του θύματος με αυτή του θύτη. Τονίσαμε όμως ότι σε περίπτωση που κάποιος μας χτυπήσει, έχουμε υποχρέωση να προστατέψουμε τον εαυτό μου ώστε να μην βρεθούμε σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο. Καταλήξαμε ότι ο πιο χρήσιμος απ' όλους είναι ο 6ος κανόνας επειδή:

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΙ!!

ΠΗΓΕΣ

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ https://www.youtube.com/watch?v=T3g0vDEPjgw

ΔΙΩΞΕ ΤΟ ΦΟΒΟ ΜΕ ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ (ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟ ΑΠΟ ΤΑ PUBLIC)